Redagowanie prac

Wykaz aktów prawnych w pracy dyplomowej

Wykaz aktów prawnych to lista aktów normatywnych, czyli przepisów prawnych, które zostały wykorzystane w pracy dyplomowej. Wprowadzenie takiego wykazu do pracy dyplomowej jest ważne, ponieważ umożliwia to czytelnikom zapoznanie się z podstawami prawno-regulacyjnymi, na których opiera się analiza i wnioski zawarte w pracy.

W wykazie aktów prawnych należy uwzględnić tytuł aktu, numer, datę ogłoszenia lub wejścia w życie, źródło prawa (np. Dziennik Ustaw, Monitor Polski) oraz ewentualne zmiany lub uchylające przepisy. Wykaz ten powinien zostać umieszczony w pracy dyplomowej, czy to licencjackiej, magisterskiej, czy inżynierskiej, w odpowiednim miejscu, najczęściej w spisie literatury lub za nim. W celu uniknięcia pomyłek i zapewnienia poprawności informacji, warto dokładnie sprawdzić źródła i poprawność informacji zawartych w wykazie aktów prawnych.

Jak opisać wykaz aktów prawnych?

Opisując wykaz aktów prawnych w pracy dyplomowej, należy uwzględnić kilka ważnych kwestii:

  1. Formatowanie: Wykaz aktów prawnych powinien mieć oddzielny tytuł i być umieszczony na osobnej stronie. Zwykle tytuł ten brzmi „Wykaz aktów prawnych” lub „Wykaz aktów normatywnych”.

  2. Kolejność: Aktów prawnych należy umieszczać w kolejności alfabetycznej według nazwy aktu prawnego lub według pierwszego autora/przyjmującego.

  3. Informacje o aktach prawnych: W wykazie należy podać nazwę aktu prawnego, datę wejścia w życie, ewentualnie numer Dz. U. lub inny numer identyfikacyjny, instytucję, która go wydała oraz miejsce publikacji.

  4. Źródła: Każdy wpis powinien mieć źródło, z którego został zaczerpnięty (np. w nawiasach po nazwie aktu prawnego).

  5. Formatowanie w tekście: W tekście pracy dyplomowej należy przywoływać nazwę aktu prawnego oraz odwoływać się do jego konkretnego artykułu lub paragrafu. Należy pamiętać, aby stosować odpowiedni format cytowania, np. poprzez wstawienie numeru artykułu lub paragrafu w nawiasach kwadratowych.

Przykładowy wykaz aktów prawnych może wyglądać następująco:

Wykaz aktów prawnych

  1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483).
  2. Ustawa z dnia 30 sierpnia 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2019 r. poz. 1798).
  3. Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 września 2018 r. w sprawie wysokości grzywien (Dz. U. z 2018 r. poz. 1865).
  4. Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z dnia 4 listopada 1950 r. (Dz. U. z 1993 r. Nr 61, poz. 284).

Podczas powoływania aktów normatywnych, należy je również w prawidłowy sposób uporządkowywać. Zalecamy to uczynić według rangi i/lub chronologicznie, czyli według daty ich uchwalenia. W przypadku hierarchii, Konstytucja RP powinna być wymieniona na początku, ponieważ zajmuje najwyższe miejsce w systemie prawnym kraju. Natomiast w przypadku chronologii, akty powinny być ułożone według daty uchwalenia. Czyli kolejność podawania aktów normatywnych, wyznaczana jest przez konstytucyjną systematykę, w obrębie której należy dokonać chronologicznego uporządkowania.

Chronologia aktów prawnych

Wykaz aktów prawnych w pracy dyplomowej - redagowanie prac

Chronologia aktów prawnych to sposób uporządkowania wykazu aktów normatywnych według daty ich uchwalenia lub wejścia w życie. Oznacza to, że najstarsze akty prawne są umieszczane na początku wykazu, a najnowsze na końcu.

W przypadku pracy dyplomowej, zaleca się również uporządkowanie aktów normatywnych według ich rangi. Najwyższą rangę w polskim systemie prawnym zajmuje Konstytucja RP, która powinna być umieszczona na pierwszym miejscu w wykazie aktów prawnych. Następnie należy umieścić akty normatywne o niższej randze, takie jak ustawy, rozporządzenia, decyzje, zarządzenia itp.

Dokładna kolejność uporządkowania aktów prawnych zależy od konkretnej pracy dyplomowej i wymogów postawionych przez uczelnię lub promotora. Ważne jest jednak, aby wykaz aktów normatywnych był czytelny i przejrzysty, a uporządkowanie było łatwe do zrozumienia dla czytelnika.

Tuż po Konstytucji RP powinny wystąpić następujące dokumenty:

  • ustawy,
  • umowy międzynarodowe,
  • dyrektywy, decyzje, rozporządzenia;
  • zarządzenia,
  • regulaminy,
  • akty normatywne wydawane przez wojewodę, a także przez organy samorządu terytorialnego,
  • inne (na przykład: statuty, deklaracje, niewiążące uchwały organizacji międzynarodowych).

Skrót zapisu numeru – Nr zaczynamy z dużej litery, nie kończymy kropką, a po podaniu konkretnej liczby – stawiamy przecinek.

Skrót zapisu pozycji – poz. zaczynamy z małej litery i kończymy kropką.

O czym warto wiedzieć

Oto kilka wskazówek dotyczących opisywania aktów prawnych w pracy dyplomowej:

  1. Wymień wszystkie akty prawne, na które się powołujesz w pracy dyplomowej, wraz z ich dokładnymi tytułami.

  2. Upewnij się, że wykaz aktów normatywnych jest uporządkowany według rangi i/lub chronologicznie.

  3. Jeśli powołujesz się na cały akt prawny, podaj jego tytuł i datę uchwalenia.

  4. Jeśli powołujesz się na konkretny artykuł, paragraf lub ustęp aktu prawnego, podaj dokładne oznaczenie tego fragmentu.

  5. Upewnij się, że podajesz odpowiednie numery i tomy Dziennika Ustaw, w których zostały opublikowane akty prawne.

  6. Jeśli korzystasz z tekstów jednolitych aktów prawnych, podaj datę publikacji tego tekstu jednolitego, a nie datę pierwotnego uchwalenia aktu prawnego.

  7. Nie podawaj roku publikacji, jeśli nie różni się on od roku wydania wykazywanego aktu lub jeśli korzystasz z tekstu jednolitego.

  8. Upewnij się, że korzystasz z najnowszych wersji aktów prawnych i że podajesz ich aktualną nazwę oraz numer.

  9. Jeśli korzystasz z aktów prawa Unii Europejskiej, podaj dokładną nazwę aktu prawnego oraz numer Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej, w którym został on opublikowany.

  10. Sprawdź, czy używasz odpowiednich skrótów i nazw skrótów dla aktów prawnych, upewnij się, że je poprawnie definiujesz i używasz konsekwentnie przez całą pracę.

Pamiętaj, że zgodność z zasadami opisywania aktów prawnych ma znaczenie dla jakości twojej pracy dyplomowej.

Wskazówki dot. opisywania aktów prawnych

Podanie tytułu aktu prawnego jest kluczowe dla poprawnego cytowania źródła. Tytuł powinien być dokładnie taki sam, jak w publikacji oficjalnej, takiej jak Dziennik Ustaw. Po podaniu tytułu aktu, należy umieścić w nawiasie lub po przecinku informacje dotyczące miejsca publikacji danego aktu, czyli numeru i daty wydania Dziennika Ustaw. Oto przykład:
Ustawa z dnia 6 września 2001 r. – Kodeks karny (Dz.U. z 1997 r., nr 88, poz. 553 ze zm.).

Jeśli akt prawny był zmieniany w późniejszym czasie, należy zaznaczyć to w wykazie w sposób jednoznaczny. Można tego dokonać poprzez umieszczenie po miejscu publikacji odpowiedniego skrótu, na przykład „z późn. zm.” lub „ze zm.”. Przykładowy zapis może wyglądać następująco:

Ustawa z dnia 14 kwietnia 2016 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1000 ze zm.).

W tym przypadku „ze zm.” oznacza, że podany tekst aktu uległ późniejszym zmianom.

Gdy istnieje tekst jednolity zmienianego aktu, należy postąpić jak wyżej opisano w przypadku późniejszych zmian. Po podaniu nazwy aktu i danych dotyczących miejsca publikacji, należy dodać informację o tekście jednolitym, na przykład „tekst jedn. z 2020 r. poz. 1234”. W ten sposób czytelnik będzie wiedział, że przed nim jest jednolity tekst aktu, który uwzględnia wszelkie zmiany wprowadzone do oryginalnego tekstu.

Przykłady:

  1. Ustawa z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz.U. z 2018 r. poz. 1000 ze zm.) tekst jedn. z 2019 r. poz. 730.
  2. Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz.U. z 2020 r. poz. 1010 j.t.).
  3. Ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz.U. z 2021 r. poz. 463 ze zm.) tekst jedn. z 2021 r. poz. 107.

Jeśli tytuł i data wydania aktu prawnego zostały już podane w tekście podstawowym, to w celu uniknięcia powtórzenia informacji, można umieścić informację o miejscu publikacji (np. Dzienniku Ustaw) w przypisie. Przykład: „Ustawa o ochronie danych osobowych z dnia 10 maja 2018 r. (Dz. U. z 2018 r. poz. 1000) wprowadza nowe przepisy dotyczące przetwarzania danych osobowych.^[Dz. U. z 2018 r. poz. 1000]”

Zgodnie z zasadami języka polskiego, tytuły traktatów, umów, porozumień, konwencji oraz innych dokumentów prawnomiędzynarodowych należy pisać wielką literą. Dotyczy to również tytułów dokumentów o charakterze wewnętrznym, takich jak na przykład regulaminy, statuty czy uchwały. Natomiast tytuły polskich i wspólnotowych aktów prawnych, które zostaną wymienione w środku tekstu, należy pisać z małej litery (bez względu na pełną czy też skróconą formę). Przykłady to: ustawy, rozporządzenia, decyzje, dyrektywy, regulaminy itp.

W tekście pracy dyplomowej nie powinno się rozpoczynać zdania od skrótu. Jest to zasada ogólnie przyjęta w piśmiennictwie naukowym. W przypadku przypisów, skróty są stosowane, ale zawsze trzeba pamiętać, aby skróty były poprawne i zrozumiałe dla czytelnika. Dlatego, przed pierwszym użyciem skrótu w pracy, zaleca się podanie jego pełnej nazwy lub objaśnienie jego znaczenia w tekście.

Zaleca się podanie pełnej nazwy aktu prawnego w tekście przy pierwszym jej wystąpieniu, a następnie można stosować skrót lub skróconą nazwę w dalszej części tekstu. Jednocześnie ważne jest, aby skrót był jednoznaczny i nie budził wątpliwości u czytelnika co do konkretnego aktu prawnego, na który się odnosi.

W przypadku nazw zwyczajowych i skróconych aktów prawnych wszystkie człony nazwy powinny być pisane małą literą. Przykładowo, skrót „kk” dla Kodeksu Karnego powinien być pisany małymi literami.

Kilka innych przykładów:

  • uokik (Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów)
  • ordynacja podatkowa (Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa)
  • pzp (Ustawa Prawo zamówień publicznych)
  • kpa (Kodeks postępowania administracyjnego)
  • kpc (Kodeks postępowania cywilnego)
  • kpk (Kodeks postępowania karnego)
  • kkz (Kodeks karny wykonawczy)

W tekście każdej z prac dyplomowych nazwy praw i kodeksów, należy pisać małą literą – na przykład: prawo bankowe, kodeks karny, kodeks pracy, konwencja o prawie traktatów, ordynacja podatkowa itd.

Gdy powołujemy się na orzeczenia w tekście pracy dyplomowej, należy podać pełną nazwę sądu (wraz z dodaniem „w składzie którego znajdowali się”), datę wydania orzeczenia, sygnaturę i pozycję w dzienniku urzędowym lub innym publikatorze prawnym. Przykładowo:

  • Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 marca 2015 r. (w składzie którego znajdowali się: J. Kowalski (przewodniczący), A. Nowak, K. Nowicki) sygn. akt I CSK 123/14, OSNC 2016, nr 7, poz. 105.

W przypisach można podać jedynie skróconą wersję sygnatury oraz numer pozycji w publikatorze prawnym.

W przypadku orzeczeń niepublikowanych w miejsce publikacji należy użyć zwrotu „niepubl.” lub podobnego, aby wskazać, że orzeczenie nie zostało opublikowane w oficjalnym dzienniku prawnym lub innym źródle prawnym.

TAGI

TAGS: , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , , 

Czytaj dalej: Załączniki w pracy dyplomowej